1. Khí cụ chỉnh nha là gì?

Khi cụ chỉnh nha (khí cụ niềng răng) là các dụng cụ nha khoa có tác dụng hỗ trợ quá trình sắp xếp, nắn chỉnh răng về đúng vị trí trên cung hàm. 

Các khí cụ chỉnh nha có thể nằm cố định trên khung niềng để đảm bảo độ vững chắc và tạo lực kéo đều đặn khi điều trị. Cũng có những khí cụ tách rời để hỗ trợ răng dịch chuyển dễ dàng hơn.

2. Tổng hợp các loại khí cụ chỉnh nha phổ biến nhất trong niềng răng mắc cài

Niềng răng mắc cài là kỹ thuật xuất hiện sớm nhất trong công nghệ chỉnh nha. Hiện nay, phương pháp này vẫn được sử dụng phổ biến bởi những ưu điểm về độ bền và tính hiệu quả. 

2.1. Mắc cài

Mắc cài được thiết kế có hình khối vuông nhỏ, được bo tròn nhằm giảm vướng víu, cộm cấn khi sử dụng. Mắc cài được gắn cố định trên bề mặt răng hoặc phía trong để đảm bảo tính thẩm mỹ. Mắc cài được chế tác từ kim loại, sứ hoặc pha lê. 

Hiện nay, có 2 loại mắc cài phổ biến sau:

• Mắc cài thường: Khi chỉnh nha, bác sĩ sẽ luồn dây cung vào các khe ở phần thân mắc cài và cố định bằng cách buộc thun nha khoa. 
• Mắc cài tự khóa: Được thiết kế tích hợp khóa đóng mở tự động, không cần dùng thun nha khoa, giúp tạo lực kéo ổn định, hạn chế tình trạng bung mắc cài.

2.2. Dây cung

Khi nhắc đến niềng răng mắc cài thì không thể thiếu dây cung. Chúng là sợi dây thép vòng xung quanh khuôn hàm của bạn, dây cung được đặt vào rãnh mắc cài và cố định lại bằng dây cung hoặc chốt khóa tự động. Dây cung có tác dụng tạo ra áp lực giúp răng di chuyển theo kế hoạch của bác sĩ. Dây cung có thể được làm từ thép không gỉ, Titan Niken hoặc Titan Đồng.

2.3. Dây thun

Dây thun có độ giãn nhất định để tạo ra lực kéo làm các răng di chuyển về đúng vị trí mong muốn. Hiện nay, có 3 loại dây thun có tác dụng khác nhau được ứng dụng khi chỉnh nha như sau:

• Thun đơn: với nhiều màu sắc cho bạn lựa chọn, có tác dụng cố định dây cung trên mắc cài khi thực hiện niềng răng mắc cài thường.
• Thun chuỗi: được thiết kế một dải cao su có nhiều vòng hình chữ O liên tiếp. Thun chuỗi được gắn lên mắc cài giúp sắp xếp răng chạy dọc theo vòm miệng, cùng lúc đóng khoảng thưa giữa các nhóm răng.
• Thun liên hàm: được ứng dụng đối với những trường hợp răng khểnh, răng mọc lệch hẳn về phía trên và điều chỉnh khớp cắn. Thun liên hàm được đặt vào một mắc cài hàm trên và đầu còn lại được gắn vào mắc cài hàm dưới, giúp răng lệch lạc di chuyển về đúng vị trí.

2.4. Hooks

Hooks thực chất là một bộ phận nhỏ trên đầu mắc cài, được thiết kế để gắn dây thun liên hàm ở cả hàm trên và hàm dưới. Hooks có thể được gắn ở các răng nanh, các răng cối nhỏ và trên khâu hay mắc cài răng cối lớn tùy vào từng trường hợp

2.5. Minivis

Minivis được làm từ Titanium với thiết kế dạng ốc vít nhỏ được gắn vào xương hàm trên để tạo thành điểm neo giữ vững chắc để kéo răng. Việc có nên sử dụng và số lượng Minivis bao nhiêu còn tùy thuộc vào tình trạng răng của mỗi người. Theo như thống kê, Minivis có thể hỗ trợ giảm tới 30% tổng thời gian so với việc không sử dụng chúng.

2.6. Lò xo

Khí cụ này có chức năng đẩy, kéo, mở hoặc đóng khoảng cách giữa các răng. Lò xo được bác sĩ gắn vào hàm kết nối với dây cung phía sau răng nanh, từ đó tạo thêm lực giúp răng nhanh chạy về vị trí cũ hơn. Hiện nay, có 3 loại lò xo bao gồm: lò xo đẩy, lò xo kéo và lò xo duy trì được sử dụng tùy vào từng giai đoạn và mục đích sử dụng của bác sĩ.

2.7. Khí cụ nong hàm

Đối với những tình trạng có vòng hàm ngắn hoặc quá hẹp, một trong hai hàm mất mất cân đối, bị lệch hoặc méo hẳn sang một bên và trẻ em từ 6 – 15 tuổi, bác sĩ sẽ sử dụng khí cụ nong để nới rộng diện tích vòm miệng và tăng khoảng cách giữa các răng. Khí cụ nong hàm có 2 loại là tháo lắp và cố định. 

Khi nong hàm, các răng hàm trên sẽ có sự giãn cách và tách dần 2 xương khẩu cái, từ đó có để khoảng để các răng di chuyển, hạn chế việc phải nhổ răng khi niềng. 

2.8. Band (Khâu chỉnh nha)

Band làm từ kim loại, có dạng tròn hơi vuông, được thiết kế sao cho có thể lắp chồng vào răng và có móc để gắn thun và luồn dây cung. Khâu có tác dụng neo giữ, là điểm tựa tạo lực cho hệ thống mắc cài hoặc dây thun liên hàm để kéo các răng về đúng vị trí.

Trước khi gắn Band, bác sĩ sẽ dùng chun tách kẽ để tạo khoảng cách, sau đó gắn khâu vào răng hàm số 6 hoặc số 7. 

2.9. Headgear (Mũ trùm đầu)

Headgear là một khí cụ chỉnh nha đặc biệt áp dụng phổ biến ở trẻ em trong độ tuổi vàng (khoảng 7 – 12 tuổi). Headgear có tác dụng điều chỉnh những sai lệch khớp cắn, sai lệch hàm hoặc khắc phục tình trạng răng mọc chen chúc nặng.

Về cơ chế hoạt động, Headgear tạo răng lực kìm hãm sự phát triển của hàm, từ đó đảm bảo hai hàm sẽ phát triển một cách chuẩn nhất.

Vừa rồi là những thông tin về các loại khí cụ được sử dụng trong niềng răng mắc cài. Nếu bạn quan tâm đến dịch vụ chỉnh nha, có thể đến trực tiếp Nha khoa Việt Hàn 04 để được thăm khám, chụp phim X-quang và tư vấn cụ thể theo từng trường hợp. Khi đó, bác sĩ sẽ đánh giá xem với tình trạng của bạn cần dùng đến những khí cụ nào